Dë brutta ma dëcò dë bella
Tipologia file: testo Oc
Tipologia testo: racconto
Grafia testo Oc: Escolo dóu Po
Data Pubblicazione: marzo 1981
Fonte: LV, 1981, N.31, p.8
Autore:
-del testo Oc: Albino Rodolfo Talmon
Luogo:
-di provenienza dell'autore del testo oc: Bourset
Valle: Chisone
Ai Cezalet, la prumièro bourjâ que un trobbo en mountent amount nei valoun de Bourset, la lh'iitavo dou fraire: Batisto e Piere.
Piere, lou pì jouve, a desiddo de anâ cerchâ de travalh en Franso coumà jò il aan fait d'autri jouve dei paî. A se fai esplicâ ben ben coumà vento fâ per anâ a Marselho da soun fraire Batisto que, esent ben pì velh, a poused bien pì d'esperienso.
Un bèl matin Piere saluó lì seou e se nen part per l'etrangìe. Aribà a Turin al intro din fa stasioun de Porto Nouvo e la prumièro porto bou la manette jauno que a ve a l'öbr e al intro; al atent vintecattre oura coumà lh'avìo counsilhà soun fraire Batisto e pöi a sort en pensant d'èse aribà a Marselho! Tout eitounà de vee que Marselho i l'arsemblo a Turin a demando ai prumìe que al encountro ounte a se trobbo e, al afermasioun que verament a se trobbo encaro a Turin, a se nen tourno amount ai Cezalet!
«Siettu jò tourno eisì?» li dì soun fraire Batisto «tu a pâ fait coumà t'èi dit?!».
«Siben, siben» reipount tout couitoû lou paure Piere «siben... siouc iità vintecattre oura dreit perqué chaco mal virâ la li venìo aval d'aigo grô coumà lou bras que pasavo aval dint quello trappo... vintecattre oura dreit e pöi siouc sortì e èrou encaro a Turin».
«Toppou d'en toppou» li bralho Batisto «...l'èro un ces... pâ la vaturo dei tren! ».
Un pauc de temp aprê lî dou fraire i dessidan de partî ensemp e i se fournisan de pan e toummo ma aribent a la stasioun de Porto Nouvo i se n'avisan que il aan mequé de soldi per paia lou viagge a un. Batisto, que l'ee un furbachoun dal diau, a se procuro uno caiso d'embalagge e a fai setâ dint soun fraire Piere ma, denant que la coubèrselâ, a li douno pan e toummo perqué a pocce se parâ la famìno!
Lî faquin en veient quee caisas bou eicrit «bagaglio» senso «fragile» i l'afrandan sû un vagoun e, cant Batisto aribbo a Marselho, a lou deicubèrsèllo e a trobbo soun Piere tout emplatrà de toummo...! Paure filh... al aviò fait lou viagge a mour-mouchoun perqué lî faquin î l'avìan foutù la caiso cuou-de-soubbre... e Batisto li demondo encaro se al a fait boun viagge!
Lî doû fraire i s'enchaminan travèrs d'uno viò ounte î sentan sounâ l'armoni.
«La te semblo-lo-pâ lou Marc de Bourset que souno?» di Batisto, «proven a demandâ eisì se î nouz embauchan?» e parelh î fan.
Apê un moument de razounament bou lou patroun î venan embauchà!
La se travallho mequé de nöit perqué dint que loucaal la se danso e la se beou la sanpannho! Batisto, que ee fort coumà un buou al ee adet a separâ lî lourdoun que se ruzan, a lh'afrandâ foro e, souvent, souvent, a li plantâ encâ doû o tree lourdoun su lou moure coumà paio; Piere que ee pì minguerlin, al à l'encerjo de prenne la madamigèlla que soun lourda e laz'accoumpanhâ aut din sâ chambra.
Uno nöit, coumà d'abituddo, Batisto n'aviò jò separà e afrandà foro caquisuni: Piere acoumpanhavo aut a la chambra la filha jò foro usou e... uno il èro bèllo... ma si bèllo, souriento e prouvoucanto! Piere se ten papì a se leiso anâ de l'embrasâ e de la baisâ!
Proppi en que moument eiquì lh'aribbo lo pâ lou patroun? A l'embranco Piere p'lou pittre e aprê de l'aguee ben soufletià a li bralho: «Quen le pâ toun travalh... pren ti cattre straas, vai-tenen e butto mai pi lî pè ei si dint».
Piere, deigutà, se nen tourno a soun Bourset. Aribant ai Cezalet al intro dint lou teit de «Baibou Silvèstre» e a demando se, perplasee, il aan pâ d'alocc a li dounâ (lì prezent il aan pa arcounouisù perqué al à la barbo lounjo!).
«Baibou Silvèstre» li reipount que li sariò Dando Rozo dei Teit Grô que magaro auriò de plaso.
«Ben, ou me faria un grô plasê se ou me la demandessi» replicco Piere.
Cant Dando Rozo intro dint lou teit de «Baibou Silvèstre» i l'agaccho un moument pöi i li saut ei col: «Ma siettu proppi tu Piere... proppi tu?».
«Oi maire, oi... siouc proppi votre Piere!».
«Ô paure moun filh... paure moun filh... tu n'â vit de bruttal...».
«Oi maire, oi... ma, creamé, decò de bèlla!!!».
commenta