Driano: La reuido i së faxìo dëcò për poulidì lei vie. Duo tré dzourn për sëmano, un për familho s'anavo a ranjà la vio; së faxìo cant érian dzò amoun, dran dë tacà lou fën. Dë viadze i butavën anque du dzourn përqué i lou ranjavën dabën: onhi gairi metre i faxìën la nàppoulo quë l'aigo vane aval ënt i pra cant la piouvìo tan fort përqué sënò cant la piouvìo tan si vënìo sëmpe vra-val i pourtavo vio tout.

Ietto: Chi bë la sappo, chi bë la palo, chi bë lou pic: pian pian poulidarian lei vie parélh. Érou dzouve, ma i nou faxìën dëcò anà përqué pi arian pi lest faxarian.

Fredou 'd Pessi: Lh'éro quël quë talhavo lhi bouisoun, l'aoute talhavo lei ramme, aouti quë faxìën lei nàppoule e avanti parélh.

Lh'éro qui quë pourtavën peire e i faxìën ën toc ënt l'aigo avìo mënà vio d'ooutùënh, faxìën ën toc dë galatà. Coumà nouziaouti al founç dë Viroulh avën fai lou galatà a peire përqué toutte lei primme l'aigo lou pourtavo vio. Pé lh'éro aquél quë tiravo aval ën poou dë tero, ranjavo: gavarian lei peire, së lh'éro no tampo butarian dë peire e tirarian dë tero su, la spianaran. Gavërian lei nàppoule për dëvià l'aigo; ënt l'éro ën poou pu boou fa alouro piantarian dë peire drëtsse tou lou lounc dë la vio quë la pourtavo aval e dëgararian sëmpe, përqué l'éro tout a vir, quë i no nàppoulo vane ënt 1' aouto dë sout.

Fredou dal Gouardiocanal: Onhi çincanto metre faxërian na nàppoulo, tu lh'an lh'éren da ranjà, da curà. L' aigo salhìo d'ënt-la nàppoulo e anavo aval për Viroulh. La nàppoulo l'éro coumà no cunëtto, lh'avìo lou founç dë galatà, ma dran së butavën lei peire qui lou tënìën amoun, sënò l'aigo lou mënavo vio.

Ietto: Nou anarian da lei Bigorie aval a Co' di Sère e cant arian d'eilai anarian aval për la Valà. Faxëian dëcò da Narlonc ai Canavoù. Arian sëmpe amoun dë file e i ranjavën decò lhi mur së lh'éro dë peire qu'érën rubatà.

Driano: Nouziaouti avën dëcò sempe ranja lei noste vie: tacarian da Santalart, vënarian a la Meiro pé amoun për la Rabiéro. A Narlonc l'éro lou dëmai quë tsarìo ranjalo, pasà Rotsso Piatto e pé amoun a lei Cazotte: amoun achì quë l'éro lou pu brut.

Nassiou: Dë primmo a la Çampo l'éro brutto quëllo vio ilài, l'éro no viaçço e cant la faxìo lei piéne la la faxìo brutto: pulaià papù tsaminà da la Sanhëtto a vënì  aval  a Co' di Drai.  Alouro nou quë arian isù bë lhi Riccou e moun counhà Reimoun vënaian aval ranjalo fin a Co' di Drai.

Së la ruvinavo bon paou lh'éro dëcò dë mur da fa. Alouro i së butavën du oou tré," sa - dì - anën fa quel mur lèn". Pasavo la vouz e s' anavo.

Valentou: A ranjà lei vie dëchidëian nouziaouti dë la bourdzà: lh'éro da fa  cochì e vio, anëian pa dal sindic. Nouziaouti içi a Fantoun përnëian për la Coumbo, la vio vièlho dal bialot amoun, la Viaçço. Da Ruét lh'éro moun barbo Pin e nouziaouti içi përqué meirërian amoun a Boudouiri. Ranjërian la vio amoun për parélh, no mexo dzournà o no dzournà, talhà bosc e poulidì  për pasà. Butëià lei peire për parélh, a bouquëtte, serìo lei nàppoule: no peiro drëtsso la meno vio l'aigo, no traverso pa tan aouto.

Driano: Lh'anavën  ëd co'  ranjà la vio amoun për Tsarvét e amoun për Tsabriéro. Për Tsarvét í partìën d'ënt i Chò di Mar, lh'anavën al Dzaç Aout e al Dzaç Ba: lh'éro doue fountane, lh'anavën poulidì e i faxìën dë gourc quë lei vatsse pourguëssën beve. La vio anavo al Dzaç Ba, l'éro bél  suéli, lh'éro pa dë piante.

Per Tsabriéro së tacavo dal Pont: amoun për Chò dal Pont e amoun achì ënt acò dal Magou l'éro ën poou pu bél ma rubant isù a Tsabriéro l'éro co pa bél e lh'anavën tu lh'an a ranjalou. Isù dëcò lh'éro lei fountane: lh'éro no fountano b'ën gourc e coumà lei vatsse rubavën lh'anavën cò dzo béve a n'aquëllo fountano e apré lei mënaian mërià së Chò dal Pùërc.

Fredou 'd Pessi: Lei reuide për Viroulh lei faxìën bramà la diamëndzo dal méssou, da Mini dë Moulëtto. I së faxìën lou mé dë mai cant s'ërian dzò meirà amoun; meirarian lou mé d'avril.

Dëvìo partechipà tuts qui quë pasavën amoun për Viroulh; më rëcordou quë ën viadze lh'avìën fai anà ma mare, moun pare al l'éro pancà achì, sënò tsarìo pagalhi no dzournà o pagalhi ën tan. Vënarian tacà da Ruét, së përsëntaian tuts ilai al fourn.

Fredou dal Gouardiocanal: Lh'éro Pierin dë Mëlin quë al l'éro a la Ruà e dëvìo dzò fase amoun la Viaçço da soul, pé da chi amoun se jungìo bë nouziaouti. Pin dë Mout, Joouzè 'd Bagaro, mi, moun barbo Chens, e Fredou dal Moutilà.

Fin-a la Paouzo lhi vënìo dëcò Pin dë Mout, pé al dëvìavo a drëtsso e al l'anavo amoun da soul a sa meiro a Paladin. Fin-a Castlan lh'éro dëcò Bagaro e Pierin dë Mëlin: Mëlin al ëstavo a lh'Adréts, Bagaro avìo sa meiro scazi dapè dë Barmo Londzo. Mi, moun barbo e Fredou dal Moutila faxërian l'aoute toc fin-a Bounét. Anaian mac pu nou dë la bourdzà, lour mountavën  amoun da Castlan lh'anavën a lh'Adréts.

Fredou 'd Pessi: Partaian bë lou pic, lou foouçét:  vënaian amoun tuts ënsëmmou ma së përnaian ën toc, pa un su së l'aoute, capiòou? Du o tré dran, apré du o tré  dëreiri. Faxërià 50 metre un, pé quël qu'éro ultim pasavo mai lou prim e avanti parélh. Narian amoun a toc fin quë Viroulh éro poulidì. Lhi derìe ann quë sìou sta isù anavou pulidì la vio bë Chens 'd Marianno. Içai al gourc për vënì a Rat,  për pasà bë lou bèrs - capiòou?-, l'éro mac larc parélh, l'éro mac ën viol; alouro mindzaian çino pré dran quë la véne nùëts, anarian outo faxarian ën toc dë vio ën poou larc, mi  e Chens. Më rëcordou l'ultim viadze quë avën ëncà fa la reuido mi e Chens: "Couro pàirëstu? Anën pré-mezdì anën talhà co val  lèn quë passës  papù  mënc bë la mulo". Lh'éro decò n'ambourn, picarian sëmpe dëdin, e quël ambourn achì al l'éro dal proupietari: "Cristou ën dzourn oou l'aoute anën outo e talhën l'ambourn quë nou porto vio tou lou fën!".  Al toutsavo e lou culharian, avian mai feinì. Lou talhën, ma al l'é ëncà bël  euiro isù, l'avën  papù talhà!

Testimonianze di:

-Driano 'd Jouloumin (Aimar Adriana n.1931-2008): reg.Oncino 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005
-Ietto 'd Poulit (Boetto Maria n.1928): reg. Paesana 2007

-Fredou 'd Pessi (Allisio Giuseppe n.1940): reg.Oncino 2000, 2001, 2002, 2003, 2005, 2007, 2008

-Fredou dal Gourdiocanal (Allisio Giuseppe n.1940): reg.Torino 2008

-Nassiou 'd Sarét (Mattio Ignazio n.1931): reg. Paesana 2003, 2005

-Valentou (Mattio Valentino, n.1936): reg.Oncino 2008