Lo territòri occitan en Italiá al pòt actualament pas comptar sus una formacion escolara contunha coma l’es lo cas en Occitaniá francesa, abó de cors bilingüe que començon da l'eicòla mairala e ilhs perseguisson fins a l'universitat. Lo sistèma de las Calandretas cubrís equitablament tot lo territòri occitanofòn dal sud de França, abó una didactica coordinaa e coerenta, los ensenhaires sion formats per trabalhar abó los mainaas e los joves dintz la varianta lingüistica dal territòri.

Malurosament, l’es pas lo cas en Italiá, malgrat que la lenga la siái reconeissuá per la constitucion, ós sièm encara luenh de poguer fornir un servici educatiu coerent e coordinat dintz las zònas lingüisticas minoritàrias.

A excepcion de las regions dotaas d'un estatut especial, las autras regions las sion pro limitaas dintz l'aplicacion de la lei de proteccion dintz las eicòlas, en partiá a causa dals problèmas inerents al sistèma escolar italian, en partiá a causa dals limits mesmes de la lei sus las minoritats.

V’aiquí perquè ós veèm tant d'iniciativas divèrsas dintz las eicòlas, dont la major part las sion realizaas gratuitament per de nombrós volontaris, convencuts que per gardar la lenga, la chal començar en trabalhant abó las eicòlas.

L'associacion Chambra d'òc a temptat, da qualquas annadas, de prepausar a las diferentas figuras localas que las s'ocupan de la formacion lingüistica dintz las eicòlas, de crear una coordinacion mès malurosament, malgrat la bona volontat, a chas pauc, tuts ilhs an recomençat a trabalhar de faiçon independenta.

Malgrat que la convincion que lo subjècte de las lengas minoritàrias dintz las eicòlas italianas al siái un subjècte qu’al sobre de finalizar, la Chambra d'òc s'activa per portar sa pròpria contribucion.

Aiçòn, chasqua setmana dempuèi lo mes d'octobre, los trabalhaires de lenga occitana e francesa, Luca Martin Poetto e Agnès Dijaux, ilhs realizon gratuitament d'activitats de valorizacion de las lengas e dal territòri dintz las eicòlas de l’auta Val Dòira, coma activitat suplementària dal burèl.

Aquelas intervencions las an moguás e las cotunharen dintz las eicòlas de Sestrièras, Cesana, Clavièras, Bardonèscha, Ors, Sause d'Ors, Salbertrand.

Aiquí los mainaas, dintz aicèste biai, ilhs an un apròche ludic-didactic de las lengas e de l'istòria de lor territòri, lo tot animat abó de promenadas per deicubrir l'istòria de las borjaas, la cultura materiala e immateriala, abó de juòcs, de cóntias, de musicas e dals chants en occitan e en francés.

L'objectiu utopic la sobra de crear de locutors actius e alfabetizats dintz aquelas lengas, mès «la se fai de fuòc de son bòsc», e s’ós aurèm sensibilizat los joves al ponch qu’ilhs pòschon chantar una comptina dintz aquelas lengas o gingar en disent «agacha mamà, danço la correnta» la serè totjorn una victòria.

Per citar F. Mistral: «una pèira de mai au clapièr».