Limon escota
La lhi passa de mes
que manc te'n acòrzes,
passes en prèssa per las carreras,
sentes las clòcas sonar,
veies las ferias dal Mont Velh
e vas anans 'scó la fosse
sempre estat parelh.
Un jorn, sas nint perqué,
fòrse per un champ laurat,
una capala guèrça
o Jomariot setat s'la peira
denans a la Madòna,
Limon al t'esticea dedins
e volries èsser un sigilin
per culhir-lo tot.
(testo e audio di Giacomo Bellone, Limone Piemonte, valla Vermenagna; adattato alla grafia classica)
Un autre jorn escota
Ero mi qu’agachavo
aval la reá escaviá
e mai mi
mas dins un autre jorn,
un autre mes o beleu
dins un autre mond.
Aiçò me demandavo
embe que tot s’abrasava
de fuòc e luènh
s’auviá l’eissubrant
de las aigas, bonas, freschas.
Mas adont eran los país vuèids,
barrats, eran despareissuts
dins le pas ren, d’un colbe.
Ero mesquè mi,
-tot era vengut nèbla-
e cest l’auviuc ben,
mi e le gasalh dals useaus,
puèi los jarraç, puèi l’aura
que menava viá los darrieres
rotams d’una vita.
Dins le ciel le solelh,
la luna blancha de l’alba,
puèi de flors, de tropeaus,
la dòmna e mi que
bastisso abó d’autres…
mas siuc mai mi
qu’agacho aval e le país
mort al es a mas espalas.
(testo e audio di Franco Bronzat, Roure, valla Chisone).
País (video a fondo pagina)
País que veo da luenh
òutra de ma via
clar de solelh coma lo vis
de las gents que isten aquí
Uelhs de fenèstra me veen passar
lèst bo ma prèssa
luenh da quelas vias
ente ai pas lo temp de anar
Maisons ente me fermerai un jorn
per conóisser ta vita
e aquò que lhi a de grand dedins a ton còr.
(testo e video: Marco Mastrocola, Ostana/Oncino, valle Po; adattato alla grafia classica)
Tombaren lhi caseis di vilatges escota
Tombaren lhi caseis di vilatges
Sus las montanhas abandonaas
Un al bòt sensa tapatge
Lhi caseis de las nòstras ruaas
Boes d’erba blancha, bòçols slvatges
Enfongaren las blancha raïtz
Ai pès d’aquelas muralhas
Esclapaas da l’aura e dal solelh
Per chuchar lhi umors
Amars de las nòstra grimas
Di nòstri sudors
Fraires siem de batuts
Un bram perdut
La saralha d’una estòria dolorosa
Trops de salvans lo sera
Salharen da las sochieras tenebrosas
Per virondar sus las quintanas silenciosas
Que dòuças encara dapè lhi lindals
Desèrts de las maison
Contaren las estòrias di minats
Ental que la sèrp estremaa
Dourmirè sot las peiras
Rossas di foiers tupits
E lhi òs jaunes di reires
Esponcharen a l’alba
Dai murets deschauçats di òrts
Laissatz fraires la terra di paires
Escapatz fraires la terra di mòrts
A sudar val plus la pena
A plorar val plus a nient.
(testo tratto da I figli dei briganti 1972; autore del testo e dell'audio: Piero Raina, Elva, Valle Maira; adattato alla grafia lassica)
Vielha estajon escota
Vielha estajon, la terra desabilhes
e fas chambiar colors,
las flors vòs despulhias,
pòrtes melanconia, pòrtes dolors.
Vielha estajon sorciera
que predies la sòrt!
Tombon las fuelhas a ta ombra niera,
tu sas de tomba, tu sas de mòrt
Fuelhas tombaas per far-me clar?
Ma vista da luenh vai:
voletz far-me veire la via da passar
quand en chamon per de lai?
Del cementieri veu las Crotz
la gleiseta ben da cant,
en mon òrt a masque de troç,
dal corbàs sento lo chant.
Jovinessa, ent sies anaa? ...
Jamai farès retorn,
ent las cenres na belua as pas laissat
per far-lo reviascolar un jorn.
(testo di Pietro Antonio Bruna-Rosso, Elva, valle Maira; adattato alla grafia classica; audio: Esteve Anghilante, Elva)
Mon país escota.
Doas chaenas d' montanhas
una a l'adreit
una a l'envèrs;
un bèl cèl blòi
un cuchon d' solelh
qu'la sie d'istat qu'la sie d'ivèrn.
Lo chamós s'la cima
e l'eichiròl eicondut
sus el pinhi dau ser;
son nis acrostat
a na ròcha dau Seguret
l'aigla ilh es pèrd dins l'èr.
Los rius que discendan
dins lo combal
en picatant;
e tot environ
el pasquier e el bòsc, lo chan e lo prat.
La maison e lors òrts
el cementèrio per los mòrts
la gleisa e son clochier
quel aicí l'ei mon país.
(testo e audio di Clelia Bouvet Baccon, Salbertrand, valle Susa; adattato alla grafia classica)
